Άρθρο του Khalid Amaryeh από τη Βηθλεέμ στο Palestinian Information Center
Μια τριήμερη οικονομική σύνοδος με στόχο την προσέλκυση ξένων επενδυτών για την αναβίωση της παλαιστινιακής οικονομίας ξεκίνησε την Τετάρτη στη Βηθλεέμ εν μέσω σκληρών μέτρων ασφαλείας.
Ανοίγοντας τις εργασίες της συνόδου, ο ηγέτης της Παλαιστινιακής Αρχής (ΠΑ) Μαχμούντ Αμπάς καλωσόρισε εκατοντάδες άραβες και ξένους επενδυτές, λέγοντας ότι η οικονομική ευημερία στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη θα επιτάχυνε την πολιτική διαδικασία και θα ενίσχυε την παλαιστινιακή αποφασιστικότητα απέναντι στην ισραηλινή κατοχή.
Ο Αμπάς κάλεσε επίσης τη Χαμάς, την οργάνωση Ισλαμικής Αντίστασης που κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές το 2006, να «αναγνωρίσει την παλαιστινιακή νομιμότητα» και «να επανέλθει στη γλώσσα της λογικής». Επίσης επανέλαβε τη δέσμευσή του προς τις παλαιστινιακές εθνικές σταθερές λέγοντας ότι η Ανατολική Ιερουσαλήμ ανήκει στον παλαιστινιακό λαό και ότι το Ισραήλ θα πρέπει να εγκαταλείψει την ιερή πόλη αργά ή γρήγορα.
Ο ηγέτης της ΠΑ δήλωσε ότι υπήρχαν ενθαρρυντικά νέα από το Κάιρο αναφορικά με την αιγυπτιακή διαμεσολάβηση για συνομιλίες εκεχειρίας ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς. Ωστόσο δεν προχώρησε σε λεπτομέρειες.
Νωρίτερα περίπου 500 επενδυτές και επιχειρηματίες είχαν καταφτάσει στο ξενοδοχείο Intercontinental στη Βηθλεέμ, πολλοί ταξιδεύοντας μέσω Ιορδανίας από τη γέφυρα Άλενμπι. Στους συμμετέχοντες συμπεριλαμβάνονται δεκάδες παλαιστίνιοι επενδυτές της Διασποράς καθώς και υψηλόβαθμες αντιπροσωπίες από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που ήρθαν με ιορδανικό στρατιωτικό ελικόπτερο απευθείας από το Αμμάν, προφανώς κατόπιν συνεννόησης με το Ισραήλ.
Πιστεύεται ότι τουλάχιστον εφτά ισραηλινοί επενδυτές συμμετέχουν στη σύνοδο.
Ωστόσο, ο Hussein al Sheikh, επικεφαλής εργασιών και συντονισμού, δήλωσε ότι οι ισραηλινές αρχές αρνήθηκαν να παράσχουν βίζες εισόδου σε μια σειρά προσκεκλημένων. Τα σχόλιά του επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι το Ισραήλ εξακολουθεί να ελέγχει στενά την πρόσβαση στη Δυτική Όχθη, έναν καθοριστικό παράγοντα που συχνά αξιωματούχοι της ΠΑ παριστάνουν ότι δεν υφίσταται.
Ο Hasan Abu Libdeh, γενικός επικεφαλής της συνόδου, δήλωσε ότι οι Παλαιστίνιοι δεν είχαν επιλογή παρά να συναλλάσσονται με το Ισραήλ. «Εισάγουμε έως και το 90% των αναγκών μας από το Ισραήλ, το Ισραήλ κατέχει τη χώρα μας και ελέγχει τις ζωές μας». Απέφυγε ωστόσο ερωτήσεις για το αν οι νόμοι της ΠΑ επιτρέπουν σε ισραηλινούς επενδυτές να επενδύουν στην παλαιστινιακή οικονομία και για το αν αυτό θα υποβαθμίσει τον παλαιστινιακό εθνικό αγώνα για ελευθερία, ανεξαρτησία και κρατική οντότητα. Επίσης απέφυγε σημαντικές και σε ορισμένες περιπτώσεις ντροπιαστικές ερωτήσεις που υπονοούσαν ότι η ΠΑ απλώς επαναλαμβάνει το «αποτυχημένο πείραμα του Όσλο», μια ανοικτή αναφορά στη Συμφωνία του Όσλο ανάμεσα στην ΟΑΠ και το Ισραήλ το 1993.
Σκληρή κριτική
Οι επικριτές, ορισμένοι από τους οποίους σχετίζονται με την παλαιστινιακή αντιπολίτευση, άσκησαν σκληρή κριτική στους διοργανωτές της συνόδου, κατηγορώντας τους για «ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ εις βάρος της εθνικής υπόθεσης και του αγώνα για ελευθερία και ανεξαρτησία».
Μια κοινή ανακοίνωση της Εθνικής Επιτροπής για το Μποϊκοτάζ του Ισραήλ (NCBI) και της Εθνικής Επιτροπής για την Επέτειο Μνήμης της Νάκμπα (NCCN) κατηγορεί τη σύνοδο ότι θα αυξήσει την παλαιστινιακή οικονομική υποταγή στο Ισραήλ.
«Είναι πασίγνωστο ότι ο κύριος λόγος της οικονομικής αποτελμάτωσης στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη είναι η ισραηλινή κατοχή. Το γεγονός ότι αυτή η σύνοδος παραγνωρίζει εντελώς το θεμελιώδες αυτό γεγονός καθώς και τα οδικά εμπόδια, το τείχος απαρτχάιντ και την αδιάκοπη επέκταση των εποικισμών εγείρει πλήθος ερωτημάτων και ερωτηματικών σχετικά με τη σύνοδο και τους αληθινούς στόχους που θέλει να πετύχει».
Το δελτίο τύπου σημείωνε επίσης ότι οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που θα επιδιωχθούν θα ικανοποιούν πρώτα και κύρια τις ανάγκες της ισραηλινής κατοχής και οικονομίας.
«Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια εθνική παλαιστινιακή σύνοδος που θα ενδυναμώσει την παλαιστινιακή αποφασιστικότητα και θα ισχυροποιήσει τη θέση μας για αντίσταση στην κατοχή, για τον αγώνα μας να κερδίσουμε ξανά την ελευθερία και για να τερματιστεί η υποταγή στην ισραηλινή κατοχή και οικονομία».
Αναπαράγοντας τις παλιές αυταπάτες
Ο παλαιστίνιος οικονομολόγος Adel Samara επέκρινε τη σύνοδο αποκαλώντας την έκδηλη απόπειρα αναπαραγωγής των αυταπατών της εποχής του Όσλο.
«Προσπαθούν να μας εξαπατήσουν ξανά. Κατά τη διάρκεια των λεγόμενων ετών του Όσλο, μας είπαν ότι η Γάζα θα γινόταν η Σιγκαπούρη της Μέσης Ανατολής και ότι η Δυτική Όχθη θα ήταν κόμβος οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας. Αυτό που έγινε στην πράξη ήταν ότι η Γάζα μετατράπηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και η Δυτική Όχθη βυθίστηκε ακόμη πιο βαθιά στο τέλμα της κατοχής».
Ο Samara επιτέθηκε στην ΠΑ, αποκαλώντας την μια «συμμορία χρηματό-αρπαγών καριεριστών που θυσιάζουν τα παλαιστινιακά εθνικά συμφέροντα προς χάριν των άμεσων οικονομικών τους συμφερόντων». Κατηγόρησε επίσης την ΠΑ ότι «εκπορνεύει άραβες επενδυτές να ομαλοποιήσουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ».
«Αυτή είναι μια επαίσχυντη οικονομική ομαλοποίηση ανάμεσα στα αραβικά κράτη και το Ισραήλ και συντελείται εις βάρος της παλαιστινιακής εθνικής υπόθεσης».
Ο Samara ειρωνεύτηκε τον πρωθυπουργό της ΠΑ Σαλάμ Φαγιάντ που δήλωσε ότι «η παρουσία του Αμπάς στη σύνοδο ήταν απόδειξη της επιτυχίας της». «Βλέπετε το επίπεδο της λογικής του πρωθυπουργού μας. Ακόμη κι ένα παιδί της τρίτης δημοτικού δεν θα μιλούσε έτσι».
Ανάβοντας ένα κερί
Ο Muhammed Shtayeh, επικεφαλής του Παλαιστινιακού Οικονομικού Συμβουλίου για την Ανάπτυξη και την Ανοικοδόμηση (PICDAR), αναγνώρισε ότι η ισραηλινή κατοχή ασκεί τεράστιες και παραλυτικές πιέσεις στην παλαιστινιακή οικονομία. Ωστόσο τόνισε ότι ακόμα και υπ’ αυτές τις συνθήκες, υπάρχουν παλαιστίνιοι επιχειρηματίες και επενδυτές ικανοί να αποφέρουν κέρδη.
Ο Shtayeh περιέγραψε τη σύνοδο ως «ευκαιρία» για πραγματικούς και δυνητικούς επενδυτές που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. «Στις ΗΠΑ λένε ‘δουλειές ως είθισται’ εδώ λέμε ‘δουλειές όχι ως είθισται’ δεδομένων των εξαιρετικών συνθηκών και περιστάσεων που αντιμετωπίζει ο παλαιστινιακός λαός και η οικονομία. Σε τελική ανάλυση είναι καλό να φέρνεις ανθρώπους από το εξωτερικό να δουν τις επενδύσεις τους». Ο Shtayeh αρνήθηκε πεισματικά ότι η σύνοδος ήταν ένας οικονομικός εκβιασμός, λέγοντας ότι είναι πάντα καλύτερα να ανάβεις ένα κερί από το να καταριέσαι το σκοτάδι.
Ο απεσταλμένος του Κουαρτέτου, ο πρώην βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλέρ, που θα είναι ομιλητής το συνέδριο, προσπαθεί να διαμορφώσει μια ατζέντα στη βάση του να δοθεί προτεραιότητα στην οικονομική ανάπτυξη στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη αντί στην επίλυση των κεντρικών ζητημάτων που καθορίζουν την Παλαιστίνιο-Ισραηλινή σύγκρουση, όπως η Ιερουσαλήμ, οι εποικισμοί αποκλειστικά για εβραίους και το ύψιστο δικαίωμα της επιστροφής εκατομμυρίων Παλαιστινίων που ξεριζώθηκαν από την προγονική τους γη όταν ιδρύθηκε το Ισραήλ πριν από εξήντα χρόνια.
Ο ισραηλινός πρόεδρος Σιμόν Πέρες επίσης πιέζει για μια πρωτίστως οικονομική προσέγγιση για την επίλυση του παλαιστινιακού ζητήματος. Ο Πέρες προφανώς θεωρεί ότι τα οικονομικά δέλεαρ θα μπορούσαν τελικά να πείσουν ένα σημαντικό τμήμα των Παλαιστινίων να γίνει πιο «ευέλικτο» στις διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ.
Σχεδόν όλες οι παλαιστινιακές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Φατάχ και της Χαμάς αντιτίθενται σφοδρά σε οποιαδήποτε συμφωνία με το Ισραήλ που δεν θα περιλαμβάνει την πλήρη ισραηλινή αποχώρηση από τα εδάφη που κατέλαβε το 1967 καθώς και μια δίκαιη λύση του ζητήματος των προσφύγων σύμφωνα με τις οδηγίες του ψηφίσματος 194 του ΟΗΕ.