Το χειρότερο σενάριο για τη Μέση Ανατολή

Το χειρότερο σενάριο για τη Μέση Ανατολή

Μια πολιτική ανάλυση από το συντηρητικό blog: http://faculty.umf.maine.edu/~erb/blog.htm

Στη Γάζα η σύγκρουση μεταξύ Φατάχ και Χαμάς έχει μετατραπεί σε εμφύλια σύρραξη.

Στον Λίβανο η βία κλιμακώνεται. Η Συρία φέρεται να κρύβεται πίσω από τη χθεσινή δολοφονία ενός μέλους του κοινοβουλίου, αλλά αυτό αμφισβητείται. Οι εξτρεμιστές της Αλ Κάιντα, οι οποίοι πολιτικά και θρησκευτικά είναι το αντίθετο της ηγεσίας του συριακού κόμματος Μπαθ, προσπαθούν επίσης να εισέλθουν στον Λίβανο. Οι αντίπαλοί τους είναι η Συρία και η Χεζμπολάχ, η σιτική οργάνωση που κυριαρχεί στο νότο.

Στο Ιράκ ο βομβαρδισμός του σιτικού ναού στη Σαμάρα –του ίδιου που είχε δεχθεί επίθεση πριν από δύο χρόνια για να πυροδοτήσει τη σεκταριστική βία ανάμεσα σε Σουνίτες και Σίτες- απειλεί την επανέναρξη της βίας. Μέσα στη σιτική κοινότητα ο εθνικιστής κληρικός Μοκτάντα Αλ Σαντρ κηρύσσει ένα ριζοσπαστικό, αντιαμερικανικό Ισλάμ, ενώ τα κόμματα που επικρατούν, πιο κοντά στο Ιράν, έχουν διάφορα επίπεδα κοσμικότητας. Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ξέσπασμα μιας εσωτερικής σιτικής διαμάχης. Οι Σουνίτες, από την άλλη, αντιστέκονται στα στοιχεία της Αλ Κάιντα που θέλουν να μετατρέψουν το Ιράκ σε δικό τους γήπεδο.

Το Ιράν είναι μια περιφερειακή δύναμη, η οποία από τη μία πλευρά μάλλον αποκλείεται να καταφέρει ένα πυρηνικό πλήγμα στο Ισραήλ, αλλά από την άλλη προχωράει στην απόκτηση πυρηνικών όπλων.

Για χώρες όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία και η Σαουδική Αραβία όλα αυτά είναι πολύ ανησυχητικά. Μια ραγδαία κλιμάκωση της βίας στον αραβικό κόσμο, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη σιτική/περσική επιρροή του Ιράν, θέτει σε αμφισβήτηση τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται αυτά τα καθεστώτα.

Για το Ισραήλ ο πόλεμος πέρυσι με τη Χεζμπολάχ σήμανε το καμπανάκι του κινδύνου. Πέρασαν οι ημέρες που η αραβική απειλή παραμέριζε μπροστά στον υπερεξοπλισμένο ισραηλινό στρατό, απέναντι στον οποίο οι Άραβες χωρίς (ή και με) την Αίγυπτο δεν μπορούσαν να αντιπαραθέσουν τίποτα. Τώρα οι μαζικοί στρατοί δεν είναι αναγκαία αποτελεσματικοί, οι εχθροί είναι μη κρατικοί παράγοντες με άλλου τύπου οπλισμό.

Άλλες δυνάμεις στην περιοχή, όπως η Ρωσία και η Κίνα έχουν ανάμεικτα συμφέροντα. Καμία από τις δύο δεν επιθυμεί τη διάδοση του φονταμενταλισμού στο δικό της μουσουλμανικό πληθυσμό, αλλά και οι δύο έχουν πετρελαϊκά συμφέροντα. Η Ρωσία έχει πετρέλαιο, θέλει υψηλές τιμές και πετροδολάρια (σύντομα πετροευρώπουλα;) και η αστάθεια στην περιοχή συμφέρει άμεσα τη Ρωσία. Η Κίνα επιθυμεί απλώς πρόσβαση στο πετρέλαιο και θέλει, κατά το δυνατόν, να μην εμπλακεί στα εσωτερικά ζητήματα των άλλων κρατών (το μαρτυρά η υποστήριξή της στο Σουδάν παρά το Νταρφούρ). Και οι δύο θέλουν να μειωθεί η αμερικανική επιρροή, και συνεπώς αξιοποιούν τον αντιαμερικανισμό που προκαλείται από την πανωλεθρία του Ιράκ σε περισσότερη επιρροή τόσο στη Μέση Ανατολή, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Και οι δύο είναι μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, πράγμα που σημαίνει ότι θα έχουν λόγο στη διαμόρφωση κάθε προσπάθειας του οργανισμού στο Ιράκ και σε όλη την περιοχή γενικότερα.

Άρα πoιο είναι το χειρότερο δυνατό σενάριο: η βία να εξαπλωθεί σε ολόκληρη την περιοχή, οι κυβερνήσεις να ανατραπούν ή να κλυδωνιστούν στη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο και/ή την Ιορδανία, η διαλυμένη ισραηλινή οικονομία θα μπορούσε να δημιουργήσει καταστάσεις που θα έκαναν τον πόλεμο του Ιράκ να φαντάζει σαν απλή αψιμαχία. Το πετρέλαιο θα μπορούσε να φτάσει τα 10 δολάρια το γαλόνι και να αμφισβητηθεί και η σταθερότητα των δυτικών κυβερνήσεων. Τα άσχημα νέα είναι ότι οι απειλές αυτές είναι πραγματικές και το στάτους κβο είναι ασταθές.