Από τη σειρά Τζενίν (μελάνι σε χαρτί), του Παλαιστίνιου καλλιτέχνη Abdel Rahmen Al Muzayen. Στα σχέδιά του για την καταστροφή της πόλης Τζενίν εμφανίζεται μια γυναικεία φιγούρα (η Ανάτ, αρχαία θεά των Χανανιτών) που συμβολίζει την ψυχή και τη δύναμη της Παλαιστίνης
του Sam Bahour
Η ακόλουθη ομιλία παρουσιάστηκε στη Δεύτερη Ετήσια Σύνοδο για τη Μη Βίαιη Λαϊκή Αντίσταση στο Bil'in και καταγράφηκε στο http://www.palsolidarity.org
Πρώτα απ’ όλα επιτρέψτε μου να χαιρετίσω τους ανθρώπους του Bil'in. Ο αταλάντευτος αγώνας σας έχει καταγραφεί στα ιστορικά χρονικά μαζί με κάθε μέτρο Τείχους που χτίζεται και κάθε ελαιόδεντρο που ξεριζώνεται απ’ αυτή την ελεεινή κατοχή.
Μου ζητήθηκε να μιλήσω σύντομα για την Οικοδόμηση της Οικονομικής Ανεξαρτησίας. Ένα σύνθετο ζήτημα, αλλά θα ξεκινήσω θέτοντας ένα ερώτημα.
Πως εντάσσουμε μια μελλοντική παλαιστινιακή οικονομία σ’ έναν αμερικανοκρατούμενο παγκοσμιοποιημένο κόσμο σήμερα, ενώ εξακολουθεί να είναι υπό ξένη στρατιωτική κατοχή – μια κατοχή που λειτουργεί κάτω από τα ορθάνοιχτα μάτια της διεθνούς κοινότητας; Ναι, μιλάω για εκείνα τα τρίτα μέρη που είναι συνυπογράφοντες της 4ης Συνθήκης της Γενεύης, που, τον τελευταίο χρόνο και η πλειονότητα μέχρι και σήμερα, επέλεξαν να επιβάλουν οικονομικό και πολιτικό μποϊκοτάζ και κυρώσεις εναντίον του κατεχόμενου λαού, ωθώντας το έθνος μας στη φτώχεια, το έγκλημα και την ανομία. Πώς τα κάνουμε όλα αυτά ενώ η ίδια η ηγεσία μας πίνει τσάι δυο φορές το μήνα με τον ίδιο τον κατακτητή που αφαιρεί, με καθημερινές ενέργειες, την επιλογή μιας ουσιαστικής παλαιστινιακής ανεξαρτησίας;
Για 40 χρόνια το Ισραήλ συνέδεε την οικονομία των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών με τη δική του. Με υπολογισμένο σχεδιασμό ένας οικονομικός ομφάλιος λώρος υφάνθηκε σε κάθε τομέα μας. Για να μη μακρηγορήσω, αξίζει να σημειωθεί ότι οι Ειρηνευτικές Συμφωνίες του Όσλο άφησαν εντελώς άθικτο αυτό τον ομφάλιο λώρο, ενώ την ίδια στιγμή εναπόθεσαν στους ώμους της παλαιστινιακής πλευράς το κολοσσιαίο βάρος να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της οικονομικής ανάπτυξης χωρίς να διαθέτει καθολική πρόσβαση στην «εργαλειοθήκη» των οικονομικών πηγών.
Οι κρατικοί δωρητές εισήλθαν στην εικόνα. Αντί να αρθούν στο ύψος των υποχρεώσεών τους που απορρέουν από την 4η Συνθήκη της Γενεύης να διασφαλίσουν ότι ο κατεχόμενος λαός δεν θα ζημιωθεί, ο «προστατευόμενος λαός» όπως είμαστε καταχωρημένοι στο διεθνές δίκαιο, αυτά τα τρίτα μέρη άρχισαν να μας ταΐζουν ψάρια αντί να μας βοηθήσουν να μάθουμε να ψαρεύουμε μόνοι μας. Με λίγα λόγια οι δωρητές έγιναν συνεργοί στην οικονομική καταπίεση και στη διατήρηση του στάτους κβο που μας σιγοψήνει στο θάνατο όπως είμαστε και αγωνιζόμαστε σήμερα εδώ.
Οι δωρητές δεν είναι οι μοναδικοί παράγοντες σ’ αυτή την εξίσωση. Η βιώσιμη ανάπτυξη δεν μπορεί να βασιστεί στις προτεραιότητες και τις πολιτικές διαθέσεις των ξένων δωρητών. Οι παλαιστινιακές επιχειρήσεις και οι παλαιστίνιοι καταναλωτές είναι, ή μάλλον θα έπρεπε να είναι τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίζουμε την οικονομία μας. Θα ήταν άδικο να πούμε ότι η παλαιστινιακή επιχειρηματική κοινότητα έχει αποτύχει, δεν έχει.
Πολλές επιχειρήσεις έχουν παραμείνει ακλόνητες εν μέσω αφάνταστων δυσκολιών. Πολλοί άλλοι υπήρξαν ανέλπιστα επιτυχημένοι. Ωστόσο τα κριτήρια της επιτυχίας πολλών απ’ αυτούς που ταρακούνησαν την επιχειρηματική μας κοινότητα χρειάζονται επεξεργασία. Είναι επιτυχία να βγάζει μια μεμονωμένη φίρμα ετήσιο κέρδος 100 εκατομμύρια δολάρια από τον κατεχόμενο λαό για μια βασική υπηρεσία; Είναι επιτυχία η κατασκευή βιομηχανικών ζωνών ανάμεσα σ’ αυτό το Τείχος του Απαρτχάιντ και την Πράσινη Γραμμή; Είναι επιτυχία η μονοπώληση των διαφόρων τομέων και η παρεμπόδιση νέων επενδύσεων και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας; Όπως ανέφερα χιλιάδες επιχειρήσεις κάνουν καταπληκτικά πράγματα για να κρατήσουν τις πόρτες τους ανοιχτές, αλλά οι λίγοι που ταρακουνούν δεν έχουν καμία πρόθεση να ταρακουνήσουν την κατοχή μέχρι να βγει απ’ τη ζωή μας και είναι αυτά τα στοιχεία της δικής μας κοινωνίας που πρέπει να λογοδοτήσουν.
Η υποχρέωση λογοδοσίας δεν μπορεί να προέλθει από μια πεθαμένη Αρχή, απασχολημένη με κομματικές πολιτικές, παρά την αγάπη μας για εκείνους που προσπαθούν να τη μετατρέψουν σε λειτουργικό σώμα. Ο παλαιστίνιος πολίτης, ο παλαιστίνιος καταναλωτής και οι αλληλέγγυοι με τους Παλαιστινίους πρέπει να φέρουν το βάρος.
Δεν μπορώ να καταλάβω πως μπορούμε να συνυπάρξουμε ειρηνικά με τα προϊόντα των ισραηλινών εποικισμών στα ράφια μας.
Δεν μπορώ να καταλάβω πως μπορούμε να επιτρέπουμε σε ισραηλινές φίρμες να πετάνε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους στην αγορά μας χωρίς καμία απολύτως επίπτωση.
Δεν μπορώ να καταλάβω πως τα τρίτα κράτη αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους υπό την 4η Συνθήκη της Γενεύης όταν βλέπουν τα οικονομικά μπλόκα, τα τσεκ πόιντ και τα Τείχη που έχει κατασκευάσει το Ισραήλ.
Η γη μας γίνεται αντικείμενο αρπαγής ώρα με την ώρα. Μέσω αυτού που ο καλός μας φίλος Τζεφ Χάλπερ αποκάλεσε «πλέγμα ελέγχου» το Ισραήλ φροντίζει να μην επαρκεί η γη για την καθημερινή ζωή, πόσο μάλλον για την οικονομική ανεξαρτησία. Το χέρι της κατοχής ελέγχει τα εδάφη που μπορούμε να καλλιεργήσουμε και τη μοίρα των δέντρων που φυτεύουμε.
Αναγκαζόμαστε να αγοράζουμε το νερό μας από την ισραηλινή εταιρεία ύδατος, να πληρώνουμε περισσότερα απ’ ότι οι Ισραηλινοί που αγοράζουν από την ίδια πηγή αλλά να χρησιμοποιούμε λιγότερο. Το χέρι της κατοχής ελέγχει τους υδάτινους πόρους μας.
Όλη η ηλεκτρική ενέργεια της Δυτικής Όχθης αγοράζεται από την Ισραηλινή Ηλεκτρική Εταιρεία και ξαναπωλείται σε μας. Το χέρι της κατοχής ελέγχει τους διακόπτες των φώτων μας.
Κάθε τηλεφωνική κλήση που κάνετε στο εξωτερικό περνάει αναγκαστικά από μια ισραηλινή τηλεφωνία. Το χέρι της κατοχής ελέγχει τις συνδιαλέξεις μας.
Κάθε εργάτης που θέλει να δουλέψει στο Ισραήλ, ή στα εδάφη δυτικά του τείχους τέλος πάντων, πρέπει να εκδώσει ισραηλινή άδεια. Το χέρι της κατοχής ελέγχει τον ιδρώτα των εργατών μας.
Για πρώτη φορά στην ιστορία μας πάνω από το 1/3 των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη, τη Γάζα και την Ανατολική Ιερουσαλήμ επιθυμεί να μεταναστεύσει οικιοθελώς. Πάνω από το 1/3! Θα πρέπει να αναφέρω ότι το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο είναι σαφές αναφορικά με τα εγκλήματα πολέμου. Τα αιματηρά γεγονότα του 1948 και του 1967 και του 2002 ήταν όλα αδιαμφισβήτητα εγκλήματα πολέμου – μια στρατιωτική κατοχή, μεθυσμένη από εξουσία – ακόμα μεθυσμένη από εξουσία – ταγμένη να καταστρέψει τον ιστό της παλαιστινιακής κοινωνίας με αποτελέσματα γνωστά σε όλους σας. Αλλά είναι αντίστοιχο έγκλημα πολέμου σύμφωνα με τους νόμους της κατοχής η «κατοχική δύναμη», αυτό είναι το Ισραήλ αν έχουμε ξεχάσει, να δημιουργεί τις συνθήκες για τον κατεχόμενο λαό ώστε να αφεθεί εθελούσια χωρίς επιλογή πέραν του να εγκαταλείψει το σπίτι του προς αναζήτηση ασφάλειας και ζωής. Προσθέτω εδώ και τη νέα ισραηλινή πολιτική της ολοκληρωτικής απαγόρευσης εισόδου σε εκείνους από μας που εμποδίζονται από το Ισραήλ να διακριβώσουν κατοικία. Αυτή η πολιτική άρνησης εισόδου χωρίζει οικογένειες και συμβάλει στην επιτάχυνση της αποδημίας μας. Αυτό συνηθίζω να το αποκαλώ αποστειρωμένη εθνοκάθαρση, που πλήττει μία οικογένεια τη φορά, μακριά από μέσα ενημέρωσης και αναίμακτη.
Αυτή είναι η πραγματικότητά μας. Μια πραγματικότητα που πολλοί προσπαθούν να παραβλέψουν ή να κρύψουν ενώ υποκρίνονται ότι οικοδομούν ή ότι συμβάλουν για ένα βιώσιμο κράτος. Αυτή η πραγματικότητα είναι ασύμβατη με τη βιωσιμότητα. Αυτή η πραγματικότητα δεν επιδέχεται την οικοδόμηση οικονομικής ανεξαρτησίας.
Άρα, τι κάνουμε; Βάζουμε λουκέτο; Κρυβόμαστε κάτω από ένα βράχο ελπίζοντας για το καλύτερο; Δεχόμαστε και συναινούμε στην ξένη στρατιωτική κατοχή που πατάει με τη μπότα της το σβέρκο μας τα τελευταία 40 χρόνια και που μας έχει χωρίσει από το λαό μας για 60 χρόνια;
Καθώς εμείς, ως κοινωνία, κάνουμε τις δομικές προσαρμογές μας στην εσωτερική μας πολιτική, μια νέα ηγεσία αναπόδραστα θα αναδυθεί.
Καθώς μαθαίνουμε και τελειοποιούμε τα εργαλεία των καταπιεστών μας, η δίκαιη υπόθεσή μας θα αρθρώνεται online, offline, γύρω από το τείχος και πάνω από το τείχος.
Καθώς επικεντρώνουμε σ’ αυτό που έχει νόημα στη ζωή: άνθρωποι, οικογένεια, κοινωνία και τα αναφαίρετα δικαιώματά μας, θα επικεντρώσουμε και στην ικανότητά μας να δημιουργήσουμε Παγκόσμιες Αναπτυξιακές Συνεργασίες (σμ Global Development Partnerships, λογοπαίγνιο με το GDP δηλαδή το ΑΕΠ), το δικό μας είδος ΑΕΠ, αντί να κυνηγάμε το παραδοσιακό μέτρο της Παγκόσμιας Τράπεζας για το ΑΕΠ. Το δικό μας ΑΕΠ περιλαμβάνει όλες τις εργατοώρες που αφιερώνουν οι μητέρες για να διατηρούν την πνευματική υγεία των παιδιών τους και την οικογενειακή ζωή. Το δικό μας ΑΕΠ περιλαμβάνει τις προσπάθειες που καταβάλλουν όλοι οι πολιτικοί μας κρατούμενοι για να παραμείνουν ακλόνητοι μέσα στις ισραηλινές φυλακές. Το δικό μας ΑΕΠ είναι Παγκόσμια σε εμβέλεια, Αναπτυξιακό στην ουσία του και σε Συνεργασία με τους ανθρώπους που αγαπούν την ειρήνη και τη δικαιοσύνη όπου κι αν βρίσκονται.
Λυπάμαι αν σας απογοήτευσα επειδή δε μίλησα για τα πολλά οικονομικά κατορθώματα της τελευταίας δεκαετίας, σε πολλά από τα οποία είχα την τιμή να συμβάλλω. Δεν είναι που δεν είμαι περήφανος που, υπό αντιξοότητες που θα είχαν γονατίσει τις περισσότερες κοινότητες, χτίσαμε παραγωγικές εταιρείες, μια χρηματαγορά, μια τραπεζική βιομηχανία, μια βιομηχανία Πληροφορικής και Επικοινωνιών, μια βιομηχανία λαδιού, μια βιομηχανία επίπλου και μια φαρμακευτική βιομηχανία, μεταξύ άλλων.
Αυτά είναι όλα σημαντικά αλλά είναι όλα βιτρίνες ενός στάτους κβο που μας οδηγεί σ’ ένα επίπεδο απελπισίας πρωτόγνωρο στον αγώνα μας. Σ’ ένα φυσιολογικό περιβάλλον, ως παράγοντας του ιδιωτικού τομέα, θα έστεργα την επιστροφή των επενδύσεων. Στην Παλαιστίνη προκαλώ τους συναδέλφους μου να μεταφράσουν αυτή την επιστροφή σε: Επιστροφή στο διεθνές δίκαιο. Επιστροφή στα αναγνωρισμένα σύνορα. Επιστροφή των πολιτικών κρατουμένων μας στις οικογένειές τους. Επιστροφή των προσφύγων μας και Επιστροφή στην οικοδόμηση της κοινωνίας.
Αυτές οι επιστροφές είναι οι μόνες επιστροφές που θα μας βάλουν στην οδό της οικονομικής ανεξαρτησίας. Τελειώνοντας θέλω να αναφέρω μία ρήση που μου είπε ένας Ισραηλινός φίλος μου στην Ιερουσαλήμ. Ένας από τους Εβραίους σοφούς, κάποιος διάσημος στον Ιουδαϊσμό, από τον 17ο αιώνα, ο ραβίνος Nachman από τη Bratzlav είπε κάποτε «Δεν υπάρχει τίποτα πιο ακέραιο από μια ραγισμένη καρδιά».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου